آشنایی با انواع روش های پرورش ماهی قزل آلا و شرایط آن

%name آشنایی با انواع روش های پرورش ماهی قزل آلا و شرایط آن

ماهی قزل‌ آلا، از نوع ماهی‌های سردآبی می باشد

از صفر تا صد درباره پرورش ماهی قزل آلا

به خاطر زیاد شدن جمعیت و تقاضای زیاد، پرورش ماهی قزل آلا کاری پر سود می باشد که نیاز به امکانات و شرایط خاص خود دارد. ماهی قزل آلا از نوع ماهی های آزاد می باشد که با توجه به ارزش و طعم مناسب جایگاه ویژه ای در میان مصرف کنندگان دارد.

ماهی قزل الا چه نوع ماهی می باشد؟

ماهی قزل‌ آلا، از نوع ماهی‌های سردآبی می باشد و در زیرگروه ماهی‌های آزاد جای می‌گیرد. این ماهی بدنی فشرده و دمی بزرگ‌تر از ماهی آزاد دارد.

عدد فلس بین باله چربی و خط جانبی این ماهی، بین ۱۴ تا ۱۹ رقم می باشد. عدد خارهای اولین کمان آبشش این ماهی نیز بین دو تا پنج رقم می باشد که به شکل شمشیر بوده و در پایین به شکل دکمه درآمده‌اند. حداکثر طول بدن ماهی قزل آلا ۱۴۰ سانتیمتر و وزن آن تقریباً به پنج کیلوگرم می‌رسد.

این ماهی با توجه به ارزش و طعم مناسب جایگاه ویژه ای نیز میان مصرف کنندگان دارد و در مناطق مختلف کشور مورد استفاده قرار می گیرد.

نهاده های تولید ماهی قزل آلا مشابه ذرت و کنجاله سویا و تخم ماهی  تحت پشتیبانی دولت قرار دارد و برای واردات آنها از ارز 4200 تومانی استفاده می شود؛

نیاز به مواد پروتئینی سالم و کمبود منابع آبی در ایران سبب شده می باشد استفاده دو یا چند منظوره از منابع آب همواره مورد توجه قرار گیرد. یکی از این استفاده‌های چند منظوره نیز پرورش ماهی می باشد و ماهیان پرورشی از لحاظ دامنه تحمل دمایی به دو گروه سردابی و گرمابی تقسیم می‌شوند.

انواع ماهی قزل آلا

%name آشنایی با انواع روش های پرورش ماهی قزل آلا و شرایط آن

ماهی قزل آلا با توجه به ارزش و طعم مناسب جایگاه ویژه ای میان مصرف کنندگان دارد

از جمله نژاد های مختلف این ماهی میتوان به قزل‌ آلای ببری، قزل آلای کت رویت، قزل آلای پولادسر، قزل آلای پشت آبی، قزل آلای گاوی، قزل آلای طلایی، قزل آلای آپاچی و قزل‌آلای جویباری اشاره کرد ،اما دو گونه خیلی مهم که در کشور ما مورد استفاده و پرورش قرار میگیرند قزل آلای رنگین کمان و قهوه ای یا خال قرمز  می باشد.

در بین نژاد های مختلف این دو گونه خیلی مناسب برای محیط جغرافیایی کشور ما می باشند . از نوع رنگین کمان آن با توجه به شرایط مختلف بیشتربرای پرورش دادن  استفاده می شود.

توضیح در مورد ماهی قزل الا رنگین کمان

ماهی قزل آلای رنگین کمان یکی از بهترین انواع نژاد برای پرورش در سراسر دنیا می باشد و از اساسی ترین ماهی ها برای تولید می باشد،از نظر مشخصه‌ها ماهی قزل آلای رنگین کمان دارای بدنی کشیده، دو باله در سینه، دو باله در شکم، یک باله در پشت وسط می باشد، همچنین دارای دهان بزرگ (که سبب صید بهتر می شود)، فلس دایره ای،نوار رنگین کمانی در دو جهت ماهی و دندان های تیز در سقف دهان می باشد.

جنس نر و ماده قزل آلاي رنگين كمان از لحاظ ظاهري شبيه به هم مي باشد فصل توليد مثل یا بلوغ جنسي، رنگ نرها غليظتر شده و تغييرات قابل ملاحظه اي در نرها ايجاد مي شود در خارج از فصل تخم ريزي غدد جنس كاملاً كوچك هستند و تنها با نزديك شدن فصل توليد مثل بزرگ شده و كيسه مواد تخم و اسپرم را به وجود مي آورد.

با اين كه بلوغ غدد جنسي توسط هورمونها كنترل مي شود ولي قبل از انجام تخم ريزي آب بايد داراي دماي مناسب باشد. تخمك ها و اسپرم ها آزادند و در آب رها شده و لقاح در آنجا صورت مي گيرد و تخم براق كه كمي از آب سنگينتر بوده و قدري چسبناك هستند تا توانند به سنگها و گياهان متصل شوند را به وجود مي آورند.

بیشتر بخوانید:  معرفی رشته انیمیشن و افراد مناسب + بازار کار

نوع دیگر ماهی قزل الا به نام خال قرمز

%name آشنایی با انواع روش های پرورش ماهی قزل آلا و شرایط آن

قزل آلای خال قرمز به خاطر نوع خصلت هایی که دارد مناسب برای پرورش نمی باشد

قزل آلای خال قرمز به خاطر نوع خصلت هایی که دارد مناسب برای پرورش نمی باشد زیرا این ماهی در طبیعت دارای حالت تهاجمیست و از دست انسان هم غذا نمی خورد.اين ماهي وابسته به آبهاي كوهستاني مي باشد و از لحاظ شكل و رنگ بسيار گوناگون می باشد و وجه تمايز آن با نوع رنگين كمان خالهاي قرمز نارنجي مي باشد .

از جزییات ظاهری قزل آلای خال قرمز  میتوان به رنگ سبز نزدیک به قهوه ای بدن او اشاره کرد که زیر شکم آن به رنگ طلاییست و خال های مشکی و قرمز هم روی بدن این ماهی دیده می شود. اندازه ماهي وابستگي به محيط و ميزان غذاي طبيعي دارد و به ندرت از 45 سانتي متر تجاوز مي كند .

تخم ريزي در پاييز و اول زمستان روي بستر شني با جريان كند آب انجام مي گيرد . اين ماهي گوشتخوار می باشد و غذاي اصلي آن انواع سخت پوستان ـ لارو حشرات و ماهيان ريز مي باشد ، و در نزديكي بستر رودخانه زندگي مي كند و در مقايسه با نوع رنگين كمان كه وابستگي بيشتر به سطح آب دارد متمايز می باشد.

تغذیه ماهی قزل الا 

%name آشنایی با انواع روش های پرورش ماهی قزل آلا و شرایط آن

انتخاب نوع غذا و مقدار جیره روزانه مهمترین اصل در زمینه تغذیه ماهی قزل آلا می باشد

انتخاب نوع غذا و مقدار جیره روزانه مهمترین اصل در زمینه غذادهی هستند. عدد دفعات غذادهی نیز بستگی به وزن ماهی دارد. مثلا بچه ماهی حدود ۱۰ گرم تا شش بار در روز و ماهیان پروراری یک تا دو بار در روز غذادهی می‌شوند.

بسياري از ماهيان سرد آبي و معتدله داراي روده اي كوتاه مي باشند اين خاصيت مربوط به ماهيان گوشتخوار و همه چيز خوار می باشد . اين ماهيان به رژيم غذايي غير زنده يا مصنوعي نيز خلق مي كنند كه البته در خصوص آزاد ماهي درياي خزر(Salmo troutta caspius) اين تغيير رژيم به سختي امكان پذير می باشد بطوريكه حتي ماهي غير زنده را هم نمي خورند .

گوشتخواري اين ماهيان سبب مي شود تا رژيم غذايي آنها از لحاظ پروتئين هاي حيواني غني باشد و به همين علت تغذيه اين ماهي گران پایان مي شود . ماهي قزل آلا تنها مقدار كمي از مواد نشاسته اي قابل هضم را مورد استفاده قرار مي دهد ولي مواد چربي بهتر مورد استفاده قرار مي گيرد.

در بعضي از گونه هاي آزاد ماهيان و قزل آلاي درياچه اي مواد چربي ممكن می باشد به عنوان منبع انرژي تا 20درصد از وزن خشك را به جاي پروتئين و كربو هيدراتها تشكيل دهد.

در پرورش ماهی قزل آلا تامین غذا بیشترین هزینه تولید را دارد. پس هرچه بتوان در این بخت مدیریت بهتری اعمال کرد، سودآوری کار بیشتر خواهد شد.

شرایط محیطی مناسب برای پرورش ماهی قزل آلا

%name آشنایی با انواع روش های پرورش ماهی قزل آلا و شرایط آن

دمای مناسب سمت پرورش قزل آلا ۱۲ تا ۱۸ درجه سانتیگراد می باشد

دمای مناسب سمت پرورش قزل آلا ۱۲ تا ۱۸ درجه سانتیگراد می باشد. البته مناسب ترین دما برای پرورش این ماهی ۱۵ درجه سانتیگراد می باشد. دمای بالاتر و پایین تر از این محدوده سبب کاهش رشد می شود و دمای بالاتر از ۲۴ درجه سبب تلفات میگردد.

همچنین PH مناسب سمت پرورش قزل آلا ۸/۴-۶/۸ می باشد و PHخارج از این محدوده سبب تلفات این ماهی می‌شود. میزان اکسیژن محلول در آب برای پرورش این ماهی نیز، به فاکتورهای متعددی از جمله ارتفاع، دما، شوری و… بستگی دارد ولی در هر حال اکسیژن خروجی نباید کمتر از پنج میلی‌گرم در لیتر باشد.

بیشتر بخوانید:  ماهی کوی و خصوصیات آن

سمت افـــــزایش اکسیژن محلول راه‌های گوناگون وجود دارد از جمله استفاده از هواده‌ها که امروزه انواع مختلف داشته و عملکردهای گوناگون دارند. به طور کلی افزایش شوری آب سبب کاهش درجه اشباع اکسیژن می‌شود و آب‌های شیرین دارای شوری ppt۱-۰/۱ هستند و ماهی قزل آلا تنها تا شوری ppt ۳۰ را تحمل می‌کند.

شوری مناسب برای ماهی قزل‌ آلا نیز به میزان ppt ۱۰ می باشد. باید در نظر داشت که قزل‌ آلا ماهی شکارچی و گوشتخوار می باشد و به همین دلیل شفافیت آب تاثیر به‌سزایی در رشد آن دارد. به جمله دیگر ماهی باید غذای خود را ببیند تا آن را بخورد. به طور کلی در پرورش قزل آلا شفافیت باید تا کف استخر تامین شده باشد و میزان مواد معلق آن باید کمتر از ۳۰ میلیگرم در لیتر باشد.

استفاده از اب برگشتی در پرورش ماهی قزل آلا

استفاده از آب برگشتی در پرورش ماهی یا اصطلاح گردش آب یکی از ابزارهای افزایش تولید می باشد و اصولا زمانی مطرح می شود که نیاز جریان آبی سریال بیش از دبی آب تازه ورودی باشد که این با هدف افزایش تولید ماهی ، مواظبت سیستم آبزی پروری از عوامل تهدید کننده نظیر سیلابهای فصلی، ورود مواد سمی و خطرناک، تأمین جریان در مواقع کم آبی، کنترل کیفیت آب ورودی به شکل مطلوب و… صورت می پذیرد.

بدین قصد چرخش آب می تواند بصورت انتقال آسان آب از بخت انتهایی استخر یعنی موقعیت آب خروجی به ورودی آب بوده و یا همراه با عملیات دیگری همچون هوادهی و تصفیه آب باشد.

روش پرورش ماهی قزل آلا در منزل

%name آشنایی با انواع روش های پرورش ماهی قزل آلا و شرایط آن

به خاطر زیاد شدن جمعیت و تقاضای زیاد، پرورش ماهی قزل آلا کاری پرسود می باشد

به خاطر زیاد شدن جمعیت و تقاضای زیاد، پرورش ماهی قزل آلا کاری پرسود می باشد یکی از امتیازات خیلی مهم و جالب این کار  انجام دادن آن در وسعت کم و فضای اضافی درخانه می باشد که در اصطلاح علمی به این نوع پرورش ، پرورش ارگانیک می گوییم .

از مزیت های فوق العاده جذاب این روش می توان به آفت زدن خیلی کم،بررسی و کنترل آسان ماهی،پرورش در همه ی ایام سال،کم‌بها بودن،استفاده از محصولات خودمان برای مصرف خصوصی درسال، فروش افزایش بر نیاز خودمان به همسایه ها، دوستان، رستوران‌ها، فروشگاه‌های مواد غذایی وبسیاری از مکان های دیگر اشاره کرد البته این نکته را بدانید که این محصول هیچ وقت روی دست تولید کننده نمی ماند.

به دو روش میتوان پرورش ماهی قزل آلا در منزل انجام داد:

1. پرورش ماهی قزل آلا در وان یا حوضچه های کوچک

2. پرورش ماهی قزل آلا در بشکه

در این سبک از پرورش به تنها وسایلی که نیاز داریم بشکه پلاستیکی، لوله های pvc یا لوله آب و دستگاه تصفیه می باشد.

استخر پرورش ماهی قزل الا دارای چه خصوصیاتی میباشند ؟

%name آشنایی با انواع روش های پرورش ماهی قزل آلا و شرایط آن

استخرهای پرورش ماهی یا از جنس پلاستیک یا فلز گالوانیزه یا بتن هستند

این استخرها یا از جنس پلاستیک یا فلز گالوانیزه یا بتن هستند. قطر این استخرها از ۳ تا ۱۰ متر و اعماق ۱ تا ۳ متر می باشد. در این استخرها می‌توان ماهی پنج تا ۷۰۰ گرم را پرورش داد . مدیریت تولید در این استخرها خیلی اصولی می باشد و به‌سبب استفاده از لوله‌های ورودی و خروجی آب به‌صورت جدا می‌توان سطح و تراکم استخرها را تنظیم کرد. معمولا در این شیوه از آب برگشتی استفاده می‌کنند و در این شیوه تجهیزات و ادوات فیلتراسیون و هوادهی و پمپ اینگ خیلی دقیق طرح‌ریزی می‌شود.

بیشتر بخوانید:  برگ گواوا چیست و چه کاربرد و خواصی دارد؟

پرورش قزل آلا درمخازن پلاستیکی

%name آشنایی با انواع روش های پرورش ماهی قزل آلا و شرایط آن

پرورش ماهی قزل آلا در تانکرهای پلاستیکی مزایای بسیاری دارد

در سال های اخیر پرورش قزل آلا در مخازن یا همان تانکر های پلاستیکی از استقبال زیادی بهره‌مند شده می باشد زیرا مزایای خیلی فوق العاده ای دارد که یکی از این مزایا اشغال فضای خیلی کم برای پرورش می باشد که دلیل آن هم شکل استوانه ای و قرار گیری آن به صورت عمودیست.

دلیل دیگری که این روش را نزد پرورش دهندگان محبوب کرده می باشد استفاده از آن در فضا های شیب دار و کوهستانی می باشد چون این مخازن بر روی چهارچوب های فلزی قرار میگیرند، نظافت این مدل  از استخر ها نیز خیلی آسان میباشد و کافیست با باز نمودن در پوش موجود در کف قیفی شکل این مخازن فضولات ته نشین شده را خارج کنیم.

پرورش ماهی قزل آلا در قفس

%name آشنایی با انواع روش های پرورش ماهی قزل آلا و شرایط آن

یکی دیگر از شیوه‌های پرورش ماهی قزل آلا، پرورش در قفس‌ می باشد

یکی دیگر از شیوه‌های پرورش ماهی قزل آلا، پرورش آن در قفس‌های پرورش ماهی می باشد. این قفس‌ها یک کاسه توری دار هستند که از یک یقه شناور در اب آویزانند. پهنه یقه شناور نیز در حدی می باشد که از آن می‌توان به عنوان یک گذرگاه استفاده کرد. به کار گرفتن این قفس‌ها در دریا و اخیرا در دریاچه‌های آب شیرین کم‌بها‌ترین شیوه پرورش ماهی قزل‌آلا هستد.

پرورش قزل آلا در استخر خاکی

یکی از مزیت های پرورش قزل آلا در استخرهای خاکی این می باشد که می‌توانیم در نیمی از سال به پرورش قزل آلا و در نیمه ی دیگر سال کپور و میگو پرورش بدهیم، در این سیستم به این دلیل که مقدار سطح ما وسیع می باشد بنابراین حجم آب در گردش هم کمتر می باشد ، این استخرها در اندازه های گوناگون ساخته می شوند و بهتر می باشد  پوشش گیاهی در سطح این  استخر ها کمتر باشد و در کف آن از سنگ ریزه استفاده کنیم معمولاً عوض‌کردن آب در این نوع سیستم ۱۰ درصد از حجم استخر در شبانه روز می باشد یعنی باید ۱۰ درصد از حجم آب استخر در طول شبانه روز  عوض شود.

پرورش  ماهی قزل آلا در کانال‌های بتونی (آبراهه‌ها)

برای اولین بار این کانال‌ها در آمریکای جنوبی مورد استفاده قرار گرفتند و برای پرورش قزل الا به قصد افزایش و بازسازی ذخایر رودخانه‌ها و دریاها و برای صید با قلاب طرح‌ریزی شده‌اند.

این کانال‌های دراز حاوی کانال‌های آجری یا بتونی هستند که در اعماق زمین یا بالاتر از سطح آن بر روی یک سطح استوار ساخته می‌شوند. این کانال‌ها از نظر طولی می‌توانند به صورت متوالی (ممتد) و حداکثر تا طول ۱۰۰ متر باشند که با دیواره‌های عرضی یا پرده به چندین بخش تقسیم می‌شوند اما دارای یک منبع تامین آب مشترک هستند که اب از همه انها از یک انتهای کانال به انتهای کانال دیگر جریان می یابد.

تسهیلات سمت پرورش ماهی قزل الا و بازدهی ان

مشابه هر صنعت دیگر بازار ايفاي نقش اصلی در میزان سوددهی فعالان این بخش دارد و تولید کنندگان بر اساس وضعیت بازار ممکن می باشد سود بالایی از فروش ماهی قزل آلا داشته باشند.

هر مزرعه پرورش ماهی قزل آلا می تواند در سال دو دوران تولید داشته باشد.

به ازای تولید هر 5 تا 7 پیکر تولید ماهی قزل آلا برای یک نفر اشتغالزایی مستقیم ایجاد میشود.

سرمایه گذاران برای ورود یا توسعه تلاش خود در این بخش می توانند از تسهیلات بانکی بر اساس منطقه و نوع تلاش بهره گیرند.

 

منبع: بیتوته