درد مفاصل امروزه به یک معضل جدی در میان افراد پیر و حتی افراد میانسال تبدیل شده است. در این مطلب موضوعاتی از قبیل منشأ این درد و همچنین نکاتی در خصوص درمان برای شما صحبت خواهیم کرد.
مفاصل قسمت هایی از بدن هستند که استخوان ها در آن ها قرار می گیرند.. مفاصل اجازه می دهند تا استخوانهای اسکلتی حرکت کنند. مفاصل شامل موارد زیر هستند:
- شانه ها
- لگن
- آرنج
- زانو
درد مفصل چیست؟
درد مفصل می‌تواند ناراحتی، درد یا التهاب ناشی از هر قسمت از مفصل (از جمله غضروف، استخوان، رباط‌ها، تاندون‌ها یا عضلات) باشد. اما معمولاً درد مفاصل برای آرتریت یا آرترالژی بکار برده می‌شود که التهاب یا درد درون مفاصل است.
درد مفاصل می تواند خفیف باشد که تنها پس از انجام فعالیت‌های خاص باعث درد شود و یا ممکن است شدید باشد و حتی با کوچکترین حرکت، خصوصاً تحمل وزن، بسیار دردناک باشد.
در ابتدا باید بدانیم که به محل اتصال دو استخوان مفصل گفته می‌شود که توسط کپسول مفصلی و رباط‌ها احاطه شده است. بین استخوان‌ها، بافتی سفت ولی انعطاف‌پذیر به نام غضروف وجود دارد که همراه با مایع لزجی که در فضای مفصلی ترشح می‌شود، حرکت روان مفصل را فراهم می‌سازد و از سایش استخوان‌ها بر روی یکدیگر جلوگیری میکند.
دلایلی که باعث درد مفاصل می شوند
آرتروز علت اصلی درد مفاصل
یکی از شایع ترین دلایل درد مفاصل آرتروز است. دو شکل اصلی آرتروز استئوآرتریت (OA) و آرتریت روماتوئید (RA) است.
طبق تخمین دانشکده آمریکایی روماتولوژی، OA بیشتر در بزرگسالان بالای 40 سال دیده می شود. این بیماری به آرامی پیشرفت می کند و بر مفاصلی که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند اثر می گذارد، مانند:
- مچ دست
- دست ها
- باسن
- زانو
درد مفاصل به دلیل OA ناشی از خرابی غضروف است که به عنوان تکیه گاه و کمک فنر مفاصل عمل می کند.
شکل دوم آرتروز RA است. این بیماری بیشتر از مردان بر زنان تأثیر می گذارد. RA می تواند با گذشت زمان باعث تغییر شکل و ناتوان شدن مفاصل شود. RA باعث ایجاد درد، التهاب و ایجاد مایعات در مفاصل می شود زیرا سیستم ایمنی بدن به غشایی که مفاصل را ردیف کرده حمله می کند.
علل دیگر درد مفاصل
درد مفاصل می تواند ناشی از:
- انواع آرتریت
- روماتیسم مفصلی
- جابجایی مفاصل
- تاندونیت یا التهاب تاندون
- عفونت استخوان یا مفصل
- استفاده بیش از حد از مفصل
- کشیدگی یا پارگی رباط زانو
- بورسیت: التهاب مفاصل.
- استئومیلیت: عفونت استخوان.
- هیپوتیروئیدی: کم‌کاری تیروئید.
- بیماری لایم: نوعی بیماری عفونی.
- کندروماالیا پاتلا : یا شکستگی غضروف در ناحیه زانو
- برخی از سرطان‌ها : مانند سرطان استخوان، سرطان خون
- اماس کیسه های مفصلی یا التهاب قسمت های انعطاف پذیر اطراف مفاصل
- نقرس: آرتریت مرتبط با تجمع مقادیر بسیار زیاد اوریک اسید در بدن.
- سندرم درد ناحیه‌ای کمپلکس: درد مزمن به دلیل اختلال عملکرد در سیستم عصبی.
- نکروز آواسکولار: مرگ بافت استخوانی به علت محدودیت جریان خون.
- ریکتز: نرم شدن و ضعیف شدن استخوان در کودکان، معمولا به دلیل کمبود طولانی مدت و شدید ویتامین D
- بیماری بی‌حرکتی بزرگسالان: نوعی بیماری آرتریت التهابی نادر است که با تب،جوش و درد مفصل دیده می شود.
- اسپوندیلیت آنکیلوزان: نوعی بیماری التهابی‌ست که طی زمان باعث می‌شود مهره‌ها در ستون فقرات به هم بچسبند.
- تب روماتیسمی: نوعی بیماری التهابی که عارضه‌ای از درمان ناقص گلودرد استرپتوکوکی یا تب اسکارلت است.
علائم درد مفصل چیست؟
در بعضی موارد، درد مفاصل بیمار را به مراجعه به پزشک متخصص ارتوپد وا می دارد. اگر بیمار علت درد مفاصل را نداند و علائم غیر قابل توضیح دیگری را تجربه کند، باید به پزشک مراجعه کند.
در صورتی که هر یک علائم زیر مشاهده شود باید به پزشک مراجعه کنید:
- ناحیه اطراف مفصل متورم، قرمز، براق یا در حین لمس کردن گرم باشد
- درد به مدت سه روز یا بیشتر ادامه داشته باشد
- تب دارید اما هیچ نشانه دیگری از آنفولانزا نیست
در صورت بروز هر یک از موارد زیر به اورژانس بروید:
- تجربه مصدومیت جدی
- تغییر شکل مفصل
- تورم ناگهانی مفصل
- بی حرکتی کامل مفصل
- درد مفاصل شدید
هنگام درد شدید مفاصل به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
همانطور که گفته شد مفصل از حیطه کاری پزشک متخصص و جراح ارتوپد است اما در صورتی که مفاصل بخش زانوی شما درد میکند بهتر است به پزشک فوق تخصص زانو مراجعه کنید. همچنین در صورت وجود مشکل در بخش شانه و کتف بهتر است به دکتر فوق تخصص شانه مراجعه کنید تا بهترین روش های جدید درمانی را پیاده کند.
درد مفصل چگونه تشخیص داده می شود؟
احتمالاً پزشک معاینه بدنی را انجام می دهد. آن ها همچنین یک سری سؤال درباره درد مفصل خواهند پرسید که به کم کردن دلایل احتمالی کمک کند.
برای شناسایی آسیب مفصل مرتبط با آرتروز امکان دارد اعمال اشعه X مورد نیاز باشد.
اگر پزشک به علت دیگری مشکوک باشد، شاید آزمایش خون را برای برخی از اختلالات خود ایمنی انجام دهد و برای اندازه گیری سطح التهاب در بدن یا شمارش کامل خون، درخواست تست میزان رسوب کنند.
روش های درمان درد مفاصل
درمان پزشکی
گزینه های درمانی به علت درد بستگی دارد. در برخی موارد، پزشک برای آزمایش عفونت یا نقرس یا دلایل دیگر دردهای مفاصل، به بیرون کشیدن مایعات جمع شده در ناحیه مفصل نیاز دارد.
جراحی درمان درد مفصل
عمل جراحی به عنوان آخرین روش برای تسکین درد مفصل توصیه می شود. در مواردی که روش های غیر جراحی تاثیری در بهبود افراد مبتلا به استئوآرتریت ران یا زانو نداشته باشد انجام عمل جراحی ضرورت خواهد یافت.
آن ها همچنین عمل جراحی فوق العاده تاثیر گذاری مانند تعویض مفصل زانو توصیه می کنند. در موارد شدید، بیمار به تعویض کامل مفصل نیاز دارد.
اگر مشکل بیمار خیلی شدید نباشد جراحی استئوتومی برای خارج کردن قسمت های آسیب دیده مفصل و رفع فشار از روی آن انجام می گردد.
گاهی اوقات از استئوتومی برای به تاخیر انداختن جراحی تعویض مفصل استفاده می شود. همه افراد مبتلا به درد مفصل متقاضی این روش درمانی نخواهند بود.
سایر روش های درمانی غیر جراحی می توانند شامل تغییر در شیوه زندگی یا داروهایی باشند که به طور چشمگیری می توانند باعث بهبودی RA شوند.
در مورد RA، پزشک ابتدا به مشکل التهاب می پردازد. پس از بهبودی RA، معالجه پزشکی بر حفظ فشار شدید در وضعیت بیمار متمرکز خواهد بود تا از بروز مجدد آن جلوگیری کند.
درمان خانگی درد مفاصل
پزشکان، OA و RA را شرایط مزمن می دانند. در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد که درد مفصل مرتبط با آرتروز را به طور کامل از بین ببرد یا از بازگشت آن جلوگیری کند.
با این حال، روشهایی برای کنترل درد وجود دارد:
- احتمال دارد این روش با استفاده از داروهای تسکین دهنده درد موضعی یا مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای کاهش درد، تورم و التهاب کمک کند.
- از نظر جسمی فعال بمانید و برنامه تمرینی را با تمرکز بر ورزش متوسط دنبال کنید.
- قبل از تمرین، حرکات کششی انجام دهید تا دامنه حرکتی در مفاصل حفظ شود.
- وزن بدن را در حد ممکن متعادل نگه دارید. این کار باعث کاهش فشار در مفاصل می شود.
- اگر علت درد آرتروز نیست، می توانید یک داروی بدون نسخه، داروی ضد التهاب، ماساژ گرفتن، حمام گرم، کشش مکرر و استراحت کافی را امتحان کنید.
توصیه های کاربردی برای درمان خاتگی زانو درد
با اینکه نمی توان با قطعیت گفت که با بالا رفتن سن، همه به شکلی اجتناب ناپذیر به زانو درد مبتلا می شوند، اما این واقعیت وجود دارد که بخش بزرگی از جمعیت جهان از این بیماری رنج می برند. زمانی که فرد به سنین میان سالی می رسد، تغییرات شدیدی در فعالیت فیزیکی بدن او رخ داده و به همین دلیل، احتمال بروز انواع بیماری ها از جمله زانو درد افزایش می یابد.
اگر شما یا فردی از عزیزانتان نیز به این مرحله از زندگی خود وارد شده و دچار درد زانو هستید، توصیه های زیر را برای درمان درد مفاصل زانو به خاطر داشته باشید. این توصیه ها هر کدام از جمله بهترین روش درمان درد مفاصل محسوب می شوند. ورزش هایی چون پیاده روی و ماساژ و خوراکی هایی از جمله زردچوبه، بهترین دارو برای مفاصل است که با مصرف درست آن می توانید این بیماری را کنترل نمایید.
پیاده روی کنید
همانطور که اشاره شد، عدم فعالیت، علت اصلی درد زانو در بسیاری از موارد است. به این دلیل که با افزایش سن، حجم کاری کاهش می یابد، افراد میانسال و مسن، تمایل خود را برای تحرک فیزیکی از دست می دهند.
برای ایجاد تعادل در این زمینه، یکی از راه های درمان زانو درد در افراد مسن، پیروی از یک برنامه روزانه پیاده روی در هنگام صبح یا عصر است. به این صورت، فرد می تواند مصرف انرژی خود را در حد متعادل و صحیح نگه دارد. به خاطر داشته باشید که سبک زندگی نشسته، باعث خشک و در نتیجه دردناک شدن زانو ها میگردد.
ماساژ درمانی را جهت درمان درد مفاصل امتحان کنید.
این روش، باعث کاهش درد های متوسط در مفاصل زانو می شود. مقداری روغن زیتون یا هر نوع روغن ماساژ دیگر را ، بر روی زانوی خود گذاشته و برای مدتی آن ناحیه را ماساژ دهید. خواهید دید که ناراحتی زانو کمتر شده و احساس متفاوتی خواهید داشت. این کار را حداقل دو بار در روز تکرار کنید.
کلسیم مصرف کنید
اضافه کردن مقادیر متناسب مواد غذایی حاوی کلسیم مانند شیر، یک قدم موثر در درمان درد مفاصل زانو به شمار می رود. این کار باعث قوی تر شدن استخوان ها شده و شما را از درد زانو و به طور کلی درد های مفاصل، خلاص می کند.
بر قسمتی که درد میکند کمپرس یخ بگذارید
اعمال کمپرس سرد، یک روش ساده و عالی برای درمان درد مفاصل زانو و همچنین التهاب آنهاست. برای این کار کافی است که قطعات یخ را در یک حوله پیچیده و آن را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی ناحیه دردناک قرار دهید. این کار را می توانید چندین بار در روز و تا کمتر شدن درد مفاصل زانو، تکرار کنید.
از زرد چوبه در رژیم غذایی استفاده کنید
زرد چوبه، به داشتن خواص بهبود دهندگی، معروف است. زرد چوبه ضد التهاب بوده و دارای ویژگی های آنتی اکسیدان است که هر دو ویژگی، به درمان زانو درد در افراد مسن کمک می کند.
زرد چوبه را می توانید به انواع غذاها و همچنین شیر اضافه کرده و به این صورت، آن را در رژیم غذایی روزانه خود جای دهید. در این مورد توجه داشته باشید که از زرد چوبه طبیعی استفاده کنید، چرا که اشکال تقلبی آن، که متاسفانه به وفور در بازار یافت می شوند، هیچ کمکی به درمان درد مفاصل زانو نمی کنند.
کاهش وزن را جهت درمان درد مفاصل زانو از یاد نبرید.
اگر با توجه به سنتان، دارای اضافه وزن هستید، برای درمان زانو درد، کاهش وزن را به صورت جدی در برنامه خود قرار دهید. چاقی، بار وارد شده به زانوها را افزایش داده و درد مفاصل را شدیدتر می کند.
نکته پایانی
روش های درمانی متعددی از قبیل دارو درمانی، فیزیوتراپی، درمان های خانگی و رژیم غذایی برای بهبود درد زانو وجود دارد.
پزشک با توجه به علت درد مفصل یکی از این روش های درمانی را توصیه می کنند. افراد مبتلا به درد مفصل باید برای تشخیص مشکل خود و شروع درمان به پزشک مراجعه کنند.
در صورتی که آرتریت روماتوئید در مراحل اولیه درمان گردد منجر به افزایش کیفیت زندگی بیمار خواهد شد. در این مرحله بیمار یاد می گیرد چگونه به کنترل بیماری خود بپردازد.
گزیده ای از خدمات ارائه شده توسط دکتر حسین حاجی تقی
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دکتر حسین حاجی تقی و سوابق حرفه ای ایشان به سایت DrHajiTaghi.com سری بزنید!
از جمله خدمات ارائه شده توسط ایشان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درمان آرتروز زانو
- جراحی تعویض مفصل زانو
- جراحی پارگی رباط صلیبی زانو
- آرتروسکوپی زانو
- آرتروسکوپی شانه
- تعویض مفصل شانه
- ترمیم پارگی تاندون شانه
- درمان پارگی منیسک زانو
- درمان آسیب های ورزشی زانو
- تعویض مفصل لگن
شما عزیزان می توانید به منظور برقراری ارتباط با دکتر حسین حاجی تقی متخصص ارتوپدی در تهران) از طریق زیر اقدام نمایید:
شماره تماس: 09107765549 – 02188879953
آدرس مطب: تهران، میدان ونک، خیابان خدامی، پلاک 3
