دستیار دندانپزشک یک فرد حرفه‌ای است که به دندانپزشک در انجام فعالیت‌های بالینی و اداری کمک می‌کند. دستیار دندانپزشک نقش مهمی در ارائه خدمات دندانپزشکی با کیفیت و افزایش رضایت بیماران کلینیک دندانپزشکی دارد. افراد می‌توانند با گذراندن دوره دستیار دندانپزشک وارد این حرفه شوند. اما دستیار دندانپزشک دقیقا چه وظایفی را بر عهده داشته و چه مهارت‌هایی را باید داشته باشد؟ در این مقاله، قصد داریم به بررسی مهارت‌های مورد نیاز و وظایف دستیار دندانپزشک در مطب دندانپزشکی بپردازیم.
شغل دستیار دندانپزشک و نقش آن در تیم پزشکی
به طور خلاصه، دستیار دندانپزشک فردی است که به عنوان کمک کننده و دستیار کنار دندانپزشک یا هر شخص دیگری که در حال انجام عملیات ترمیمی و درمانی بر روی دندان‌های بیمار است، فعالیت می‌کند. دستیار دندانپزشک باید ابزارها، وسایل و مواد دندانپزشکی را آماده، ضدعفونی و استرلیزه کند و در زمان مناسب به دندانپزشک تحویل دهد. همچنین باید به آماده شدن بیمار و کاهش حس استرس و نگرانی او کمک کرده و پرونده‌های درمانی را تشکیل داده و مدیریت کند. دستیار دندانپزشک به عنوان عضو حیاتی و مهم تیم دندانپزشکی هم به پزشک و هم به بیماران کمک می‌کند.
مشاهده آگهی‌های استخدام تکنسین دندانپزشکی و مشاهده آگهی های استخدام دستیار دندانپزشک در لینک زیر:
https://karbord.io/jobs/dentist-assistant
از طریق لینک بالا می‌توانید با شرایط استخدامی دستیار دندانپزشک از جمله مدرک دستیار، چک لیست مهارت‌های دستیار و همچنین وضعیت درآمد و حقوق دستیار بیشتر آشنا شوید.
وظایف و مسئولیت‌های دستیار دندانپزشک
به طور کلی، وظایف یک دستیار دندان پزشکی را می‌توان در دو بخش اداری و بالینی دسته بندی کرد. بر این اساس، وظایف و مسئولیت‌های دستیار دندانپزشک عبارتند از:
وظایف اداری دستیار دندانپزشک
- پذیرش بیماران: دستیار دندانپزشک باید با بیماران به صورت مودبانه و صمیمی برخورد کند، نام و مشخصات آن‌ها را ثبت کرده، به سوالاتشان پاسخ دهد و نگرانی‌های آن‌ها را رفع کند. دستیار دندانپزشک همچنین باید به تلفن‌های مطب پاسخ دهد و در صورت لزوم پیام‌های مربوطه را به دندانپزشک یا بخش‌های دیگر منتفل کند.
- تنظیم وقت‌های بیماران: دستیار دندانپزشک باید برنامه روزانه یا هفتگی مطب را مدیریت کند، وقت‌های حضور بیماران را تعیین کند، لغو یا تغییر وقت‌های قبلی را انجام بدهد، و برای یادآوری وقت بیماران و در صورت عدم حضور با آن‌ها تماس بگیرد.
- تشکیل و مدیریت پرونده‌های درمانی: دستیار دندانپزشک باید پرونده‌های درمانی بیماران را تشکیل دهد، اطلاعات شخصی، پزشکی و دارویی آن‌ها را ثبت و عکس‌های رادیولوژی، فرم‌های رضایت نامه و سایر مستندات لازم را به پرونده اضافه کند.
- محاسبه و دریافت هزینه‌های درمان: دستیار دندانپزشک باید هزینه‌های درمان بیماران را محاسبه کند، فاکتورهای لازم را صادر و پرداختی نقد، چک یا کارت بیماران را دریافت کرده، صندوق مطب را مدیریت کند، تسویه حساب با بیمه را انجام دهد و از صحت و دقت اسناد مالی اطمینان حاصل کند.
وظایف بالینی دستیار دندانپزشک
- آماده‌سازی یونیت و بیمار: دستیار دندانپزشک باید قبل از هر فرآیند درمانی، یونیت و وسایل مورد نیاز را آماده کند، صندلی یونیت را تعویض کند، سطوح را ضد عفونی کند، ست‌های دندانپزشکی را در جای مناسب قرار داده، اتوکلاو بخار را روشن کند و ابزارهای استریل شده را در دسترس قرار دهد. همچنین او باید به آماده شدن بیمار کمک نموده، پرونده درمانی او را بررسی کند، پرسش‌های لازم را بپرسد و از راحت بودن بیمار اطمینان حاصل کند.
- کنترل عفونت: دستیار دندانپزشک باید اصول و استانداردهای کنترل عفونت را در مطب رعایت کند، از لباس مناسب، دستکش و ماسک استفاده کند، ابزارهای در تماس با خون و بزاق را استریل کند، سطوح تماس با بخارات آلوده را ضد عفونی کند، محلول‌های ضد عفونی کننده را به درستی تهیه و استفاده نماید و پسماندهای خطرآفرین را به صورت مناسب جمع‌آوری و دفع کند.
- قرار دادن ست و وسایل دندانپزشکی: دستیار دندانپزشک باید بر اساس نوع فرآیند درمانی، ست و وسایل دندانپزشکی مورد نیاز از جمله تراشه، میرور، پروب، کلمپ، سوزن، سرنگ، مواد بی حسی، کامپوزیت، براکت و غیره را در دسترس دندانپزشک قرار دهد. دستیار دندانپزشک همچنین باید وسایل را در طول درمان تعویض نموده و به موقع و به ترتیب آن‌ها را به دندانپزشک تحویل دهد.
- مخلوط کردن مواد دندانپزشکی: دستیار دندانپزشک باید مواد دندانپزشکی مورد نیاز را به صورت صحیح و با رعایت نسبت‌های مشخص شده مخلوط کند. دستیار دندانپزشک همچنین باید مواد را در زمان مناسب و با استفاده از وسایل مناسب به دندانپزشک بدهد تا از تغییر خواص مواد جلوگیری کند.
- آموزش بهداشت دهان و دندان به بیمار: دستیار دندانپزشک باید به بیمار آموزش‌های لازم در خصوص بهداشت دهان و دندان از جمله روش صحیح مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، استفاده از خلال و دهان شویه، عادات غذایی مناسب و پرهیز از عادات بد مثل سیگار کشیدن و… را ارائه بدهد. دستیار دندانپزشک همچنین باید به بیمار تأکید کند که به صورت منظم به مطب مراجعه کند و در صورت بروز هرگونه علامت یا عارضه دهان و دندان با مطب تماس بگیرد.
- ارائه توصیه‌های لازم پس از درمان: دستیار دندانپزشک باید توصیه‌های لازم از جمله رعایت استراحت، خوردن غذاهای مایع و سرد، خوردن آب فراوان، پرهیز از خوردن غذاهای تند و ترش، استفاده از یخ یا کمپرس سرد برای کاهش ورم و درد، استفاده از داروهای تجویز شده، پرهیز از شستشوی محل درمان، پرهیز از مسواک زدن یا نخ دندان زدن در محل درمان و غیره را پس از اتمام فرآیند درمان به بیمار ارائه بدهد. او همچنین باید به بیمار بگوید که در صورت بروز هرگونه علامت یا عارضه ناخواسته از جمله خونریزی، عفونت، تب، حساسیت، تغییر رنگ یا شکل دندان یا لثه با مطب تماس بگیرد.
- مدیریت و سفارش مواد و لوازم مصرفی مطب: دستیار دندانپزشک باید از موجود بودن مواد و لوازم مصرفی مطب از جمله دستکش، ماسک، پیراهن، کات گوت، کامپوزیت، آمالگام، سمان، گچ، آلژینات، آکریلیک، سیلیکون، سوزن، سرنگ، داروهای بی‌حسی و اورژانسی و غیره اطمینان حاصل کند. او همچنین باید در صورت کمبود یا نقص هر گونه ماده یا لوازم، آن‌ها به موقع سفارش بدهد.
مهارت‌های مورد نیاز دستیار دندانپزشک
- مهارت‌های ارتباطی: دستیار دندانپزشک باید بتواند با بیماران، دندانپزشکان، همکاران و سایر افراد مرتبط به صورت مودبانه، واضح و مؤثر ارتباط برقرار کند. او همچنین باید به سوالات و نگرانی‌های بیماران پاسخ داده، آن‌ها را آرام کند، آموزش‌های لازم را به آن‌ها بدهد، بازخوردهای مثبت و منفی را جمع‌آوری و به تبلیغات و جذب بیمار کمک کند. به همین دلیل، داشتن مهارت‌های ارتباطی خوب برای دستیاران دندانپزشک اهمیت زیادی دارد.
- مهارت‌های فنی و تخصصی: دستیار دندانپزشک باید بتواند وظایف بالینی و اداری مطب را به صورت صحیح و با رعایت استانداردهای بهداشتی و اخلاقی انجام دهد. همانطور که اشاره شد، بخشی از این وظایف شامل آماده کردن یونیت و وسایل دندانپزشکی، مخلوط کردن مواد دندانپزشکی، استریل نمودن ابزارها، ضد عفونی نمودن سطوح، تشکیل و مدیریت پرونده‌های درمانی، محاسبه و دریافت هزینه‌های پزشکی، ثبت و تأمین مواد و لوازم مصرفی دندانپزشکی و کمک به دندانپزشک در فرآیندهای درمانی می‌شود.
- انعطاف‌پذیری: دستیار دندانپزشک باید بتواند با شرایط مختلف کاری از جمله فشار زمانی، تغییرات برنامه، حضور بیماران مختلف و وظایف گوناگون سازگار شده و انعطاف پذیری لازم را داشته باشد.
- مسئولیت‌پذیری و تعهد: دستیار دندانپزشک باید فردی منظم، تمیز، مسئولیت پذیر و متعهد باشد و سلامتی و آرامش بیماران را در اولویت قرار بدهد.
- کار تیمی: دستیار دندانپزشک باید بتواند با پزشکان و سایر اعضای کادر دندانپزشکی همکاری کرده، نقش خود را به درستی ایفا نموده و برای پیشبرد امور به نحو موثری با دیگر اعضای کادر پزشکی همکاری کند.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی مهارت‌های مورد نیاز و وظایف دستیار دندانپزشک پرداختیم. به طور کلی، دستیاران دندانپزشکی باید دارای مهارت‌های اساسی برای ارائه خدمات درمانی به بیماران باشند. این مهارت‌ها شامل روابط عمومی، مسئولیت‌پذیری، دانش تخصصی، انعطاف پذیری و توانایی کار تیمی می‌شود. دستیاران دندانپزشکی برای ارائه خدمات بهتر به بیماران، باید دارای آمادگی کافی باشند و مسئولیت‌های خود را به درستی انجام دهند. با ارتقای مهارت‌های اشاره شده در کنار تخصص و دانش فنی، دستیار دندانپزشک می‌تواند به ارائه خدمات با کیفیت و بهتر به دندانپزشک و بیماران بپردازد.
